Dünya Kuantum Günü

Saturday Apr 26, 2025, 9:30 AM → 1:30 PM Europe/Istanbul

Feza Gürsey Salonu (TÜBİTAK Başkanlık (Ankara))

 

Organizasyon: TÜBİTAK ULAKBİM, QTürkiye, Quantum ODTÜ

Etkinlik Türü: Seminer Serisi

Etkinliğin Modeli: Yüz yüze

Yer: TÜBİTAK Başkanlık Feza Gürsey Konferans Salonu (Ankara)

Konu: Kuantum Bilgisayar ve Kuantum Teknolojileri

Ajanda: Program Çizelgesi bölümünden ulaşılabilir. Konuşmacı özetlerine Detaylı Program bölümünden ulaşılabilir.

Dil: Türkçe

Süre: 4 saat

Kayıt için Son Tarih:  22 Nisan 2025

Etkinlik Hakkında 

Birleşmiş Milletler, 7 Haziran 2024 tarihinde aldığı kararla 2025 yılını Uluslararası Kuantum Bilimi ve Teknolojisi Yılı (International Year of Quantum Science and Technology, IYQ) olarak ilan etmiştir (https://quantum2025.org/). Bu girişim, kuantum biliminin ve teknolojilerinin önemine dair farkındalık oluşturmayı hedeflemektedir. Bildiride, 2025 yılı boyunca dünya genelinde, farklı seviyelerde düzenlenecek etkinliklerle kuantum bilimi ve uygulamalarının geniş kitlelere tanıtılacağı vurgulanmıştır.

IYQ2025 kapsamında birçok ülke, akademik kurum ve sanayi kuruluşu etkinlikler düzenleyerek kuantum bilimi alanında farkındalığı artırmayı hedeflemektedir. Bu yılın en önemli hedeflerinden biri de kuantum teknolojileri konusunda toplumsal bilinci artırmak ve eğitim faaliyetlerini yaygınlaştırmaktır. Üniversiteler, araştırma merkezleri ve sanayi kuruluşları, seminerler, halka açık konferanslar ve medya kampanyaları aracılığıyla kuantum devriminin getirdiği yenilikleri anlatma fırsatı bulacaktır. Aynı zamanda, genç nesillerin bu alana yönlendirilmesi için özel programlar ve eğitim girişimleri düzenlenmesi teşvik edilecektir.

Kuantum mekaniği, modern teknolojinin temel taşlarından biri olup, bilgi işlem, iletişim, güvenlik ve malzeme bilimi gibi birçok alanda devrim niteliğinde yenilikler sunmaktadır. Kuantum teknolojileri dünya genelinde geniş ilgi gören ve özellikle kuantum bilgisayarlara dair yaşanan yakın dönemli gelişmelerin ışığında ülkelerin büyük yatırım paketleri açıkladıkları önemli bir teknoloji grubudur. Bu teknolojilere dair toplumsal farkındalığın oluşturulması ve gelecekte bu teknolojiyi geliştirecek, kullanacak kişilerin şimdiden bu teknolojilere dair ilgi ve bilgi düzeylerinin arttırılması ise her ülkenin gündemindedir. Bu kapsamda, 2021 yılında 14 Nisan günü dünyanın dört bir yanındaki kuantum bilimcileri tarafından ‘Dünya Kuantum Günü’ olarak ilan edilmiştir. Dünya Kuantum Günü, genel kamuoyunun kuantum bilimi ve teknolojisini anlamasını ve tartışmasını sağlamayı amaçlamaktadır:

Dünya Kuantum Günü, kuantum bilimi ve teknolojilerine yönelik küresel farkındalığı artırmak amacıyla her yıl 14 Nisan'da kutlanan uluslararası bir etkinliktir (https://worldquantumday.org/every-country).

2025 yılının kuantum biliminin global ölçekte tanıtılacağı ve uluslararası işbirlikleri için fırsatlar sunan bir yıl olması planlanmaktadır. Kuantum bilimi ve teknolojileri alanında ulusal düzeyde farkındalığın sağlanması gerekmektedir. Bu yıl boyunca dünya genelinde düzenlenecek farklı etkinliklerle kuantum biliminin ve teknolojilerinin modern dünyadaki etkisini vurgulanması, bu alandaki araştırmaların teşvik edilmesi ve toplumun farklı kesimlerinde farkındalığı artırılması hedeflenmektedir.

Dünyada onlarca ülkede eş zamanlı etkinliklerle kutlanan “14 Nisan Dünya Kuantum Günü” nün  amacı kuantum bilimi ve teknolojilerine dair toplumun talep eden her kesiminin bilgilenebilmesine bir kapı aralamaktır. Dünya Kuantum Günü’nü, TÜBİTAK ULAKBİM ve NCC Türkiye’nin ev sahipliğinde, QTürkiye ve ODTÜ Kuantum Öğrenci Topluluğu’nun (QSB) organizasyonuyla, 26 Nisan 2025 Cumartesi günü TÜBİTAK Feza Gürsey Konferans Salonu’nda düzenlenecek yüz yüze bir etkinlikle kutluyoruz. İlgili etkinlik kapsamında alanında uzman akademisyenler, araştırmacılar ve sanayi temsilcilerinin katılımıyla popüler bilim düzeyinde kuantum bilimi ve teknolojileri, kuantum teknolojilerinin mevcut durumu ve geleceği hakkında bilgilendirme oturumları yer alacaktır.

Etkinlik kapsamında hedeflenen dinleyici kitlesi; akademisyenler ve araştırmacılar, lisans ve lisansüstü öğrencileri, kuantum teknolojilerine ilgi duyan sanayi temsilcileri ve girişimciler, kamu kurumları ve politika yapıcılar, ve lise öğrencilerinden oluşmaktadır. Düzenlenecek bu etkinlik ile katılımcıların kuantum teknolojileri hakkında bilinçlenmesi ve motivasyonlarının artırılması planlanmaktadır.

Panelistler

Dr. Murat Manguoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Dr. Elif Sürer, Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Dr. Arsev Umur Aydınoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Dr. İbrahim Sarpkaya, Bilkent Üniversitesi

Konuşmacılar

Dr. Ahmet Oral, NanoManyetik Bilimsel Cihazlar Sanayi Ticaret Ltd. Şti.

Dr. Ozan Arı, Hacettepe Üniversitesi

Dr. Osman Barış Malcıoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi

 

-------

İletişim: ncc@ulakbim.gov.tr

-------

Disclaimer

Sadece EuroHPC JU katılımcı ülkelerinde  (Türkiye gibi) yaşayan ve çalışan katılımcılar etkinliğe katılım sağlayabilir.( https://eurohpc-ju.europa.eu/about/discover-eurohpc-ju_en)

Yalnızca resmi e-posta adresleri (çalıştığınız kurum e-posta adresi veya edu uzantılı üniversite e-posta adresleri) kayıt için kabul edilmektedir; kişisel veya jenerik e-posta adresleri (gmail, hotmail, yahoo gibi) kabul edilmemektedir.

------

Bizi X ve LinkedIn hesaplarımızdan takip edebilirsiniz. YouTube kanalımıza abone olmayı unutmayın!

- Twitter: https://twitter.com/EuroCC_Turkey 

- LinkedIN: https://www.linkedin.com/company/eurocc-turkey

- YouTube: http://www.youtube.com/@EuroCCTurkiye

Acknowledgments

This event was supported by the EuroCC 2 and EuroCC4SEE projects, which received funding from the European High-Performance Computing Joint Undertaking (JU) under grant agreements No. 101101903 and No. 101191697, respectively. The JU receives support from the Digital Europe Programme and Germany, Bulgaria, Austria, Croatia, Cyprus, Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, Greece, Hungary, Ireland, Italy, Lithuania, Latvia, Poland, Portugal, Romania, Slovenia, Spain, Sweden, France, Netherlands, Belgium, Luxembourg, Slovakia, Norway, Türkiye, Republic of North Macedonia, Iceland, Montenegro, Serbia.

     

9:30 AM → 10:00 AM Kayıt

10:00 AM → 10:10 AM Açılış Konuşmaları (QTürkiye, Quantum ODTÜ temsilcileri)

10:10 AM → 10:20 AM TÜBİTAK ULAKBİM Kuantum Alanındaki Çalışmalar

10:20 AM → 12:00 PM Panel “Kuantum Ekosisteminde Bilişim ve İletişim: Fırsatlar ve Zorluklar”

Moderatör
Murat Manguoğlu (ODTÜ)

Murat Manguoğlu 2009 yılında Purdue Üniversitesi'inden Bilgisayar Bilimleri alanında doktora, 2002 ve 2004 yıllarında sırasıyla ODTÜ'den Elektrik-Elektronik Mühendisliği lisans ve Utah Universitesi'inden Hesaplamalı Mühendislik ve Bilim yüksek lisans derecelerini almıştır. Halen ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi olarak Yüksek Başarımlı Hesaplama, Paralel ve Nümerik Algoritmalar alanlarında çalışmalarını sürdürmektedir. 2013 yılında Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı ve 2020 yılında Bilim Akademisi Genç Bilim İnsanları ödüllerini almıştır. 2017 yılı ve sonrasında aralıklarla Alexander von Humboldt vakfı deneyimli araştırmacı programı desteği ile Berlin Teknik Üniversitesi’nde ziyaretçi öğretim üyesi olarak bulunmuştur.

---

Panelistler:

Elif SÜRER (ODTÜ)

Dr. Elif Sürer, 2011 yılında Bologna Üniversitesi'nden Biyomühendislik alanında doktora derecesini, sırasıyla 2007 ve 2005 yıllarında yüksek lisans ve lisans derecelerini Boğaziçi Üniversitesi'nden Bilgisayar Mühendisliği alanında aldı. 2013-2015 yılları arasında Milano Üniversitesi'nde AB Projesi REWIRE'da doktora sonrası araştırmacı olarak çalıştı ve burada felçli ve ihmal sendromlu hastaların rehabilitasyonu için video oyunları geliştirdi. 2015 yılında ODTÜ Enformatik Enstitüsü Modelleme ve Simülasyon Anabilim Dalı'na katıldı ve halen Enformatik Enstitüsü Çokluortam Bilişimi programında öğretim üyesi olarak görev almaktadır. Eylül 2017 itibarıyla çeşitli AB projelerinin (H2020, UCPM ve Horizon Europe) yürütücülüğünü yapmaktadır. Araştırma alanları ciddi oyunlar, sanal/karma gerçeklik ve pekiştirmeli öğrenmedir.

---

Arsev Umur Aydınoğlu (ODTÜ)
Kuantum Teknolojileri Alanında Bilim İletişiminin Gerekliliği

Dr. Arsev Umur Aydınoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde görev yapan disiplinlerarası bir sosyal bilimcidir. Akademik çalışmaları, özellikle disiplinlerarası iş birliği pratiklerine odaklanmakta olup, aynı zamanda araştırma verisi yönetimi, astrobiyoloji, karmaşıklık teorisi, kuantum bilişim teknolojileri, tasarım odaklı düşünme ile bilim ve teknoloji çalışmaları alanlarında da araştırmalar yürütmektedir. Türkiye Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Ağı’nın kurucularından olan Dr. Aydınoğlu, doktora derecesini ABD'de Tennessee Üniversitesi’nden almıştır. NASA’da, Güney Karolina Üniversitesi’nde, Japonya’da Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nde ve Fransa’da Institute Mines-Télécom’da araştırmacı olarak bulunmuştur.

---

İbrahim Sarpkaya (Bilkent Üniversitesi UNAM)

İbrahim Sarpkaya, Bilkent Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Enstitüsü'nde (UNAM) doktor öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Lisans ve yüksek lisans derecelerini sırasıyla Erciyes Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi Fizik bölümlerinden almıştır. Doktora derecesini ise ABD'nin New Jersey eyaletinde bulunan Stevens Teknoloji Enstitüsü’nün Fizik Bölümü'nden almıştır. Bilkent Üniversitesi- Unam’a başlamadan önce, Yale Üniversitesi ve Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’nda doktora sonrası araştırmacı olarak çalışmıştır. Halihazırda Bilkent Üniversitesi-UNAM’daki araştırmaları, iki boyutlu geçiş metali dikalkojenitler (TMDC’ler) ve bunlardan elde edilen heteroyapılarda ışık-madde etkileşimini ileri optik spektroskopi teknikleri kullanarak anlamaya ve kontrol etmeye odaklanmaktadır. Nature Communications, Nano Letters, ACS Nano, 2D Materials ve Advanced Materials gibi prestijli dergilerde yayınlanmış yaklaşık 20 tane bilimsel makalesi bulunmaktadır. TÜBİTAK tarafından 2232 programı kapsamında üstün başarılı araştırmacılara verilen prestijli uluslararası bursun sahiplerinden biridir. Ayrıca yakın zamanda Institute of Physics (IOP) tarafından güvenilir hakem (Trusted Reviewer) unvanı ile onurlandırılmıştır.

12:00 PM → 12:20 PM Çay/Kahve Arası

12:20 PM → 12:40 PM Fotonik Kuantum Teknolojileri

Kuantum Teknolojilerinde kaynak olarak kullanılan kubit ve kumodlar süper-iletken, tuzaklanmış iyon, fotonik vb. teknolojiler ile elde edilebilmektedir. Fotonik bazlı kuantum teknoloji uygulamaları entegre edilebilmeleri, oda sıcaklığında çalışabilmeleri ve hali hazırdaki silisyum ve ilgili entegre üretim teknikleri ile uyumlulukları ile öne çıkmaktadır.

Bu seminerde, kuantum teknolojilerinin önemli aktörlerinden fotonik ve entegre fotonik temelli kuantum teknolojiler ve uygulamalarından örneklerle son gelişmeler verilecektir.

---

Lisans derecesini 2009 yılında Ege Üniversitesinde aldıktan sonra, 2011 ve 2017 yıllarında yüksek lisans ve doktora çalışmalarını İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünde tamamlamıştır. 2018 ve 2024 yıllarında ASELSAN A.Ş.’de Şef Araştırma Bilim İnsanı olarak görev yapmış ve ASELSAN Kuantum Teknolojileri Araştırma Laboratuvarını kurarak, kuantum teknolojilerinin laboratuvardan sanayii uygulamalarına geçişinde birçok projede teknik yöneticilik ve ekip liderliği gerçekleştirmiştir. 2024 yılı itibariyle Hacettepe Üniversitesinde Nükleer Bilimler Enstitüsü, Fotonik A.B.D.’na katılarak “Entegre Kuantum Optik ve Algılama” Araştırma grubunu kurmuş olup araştırma çalışmalarına devam etmektedir.

Speaker: Dr Ozan Arı (Hacettepe Üniversitesi)

12:40 PM → 1:00 PM Düşük Sıcaklıkta Çalışan Raman ve Elmas Azot-Boşluk Kusur Mikroskoplarının Geliştirilmesi

Elmasda bulunan karbon atomlarından birisinin azot atomu ile yer değiştirmesi ve buna komşu olan bir atomunun da yerinde olmamasına azot kusur merkezi denmektedir. Bu kusur merkezi iki enerji seviyeli ideal bir kuantum sistemi gibi davranmakta ve alt enerji seviyesindeki elektron üst enerji seviyesine lazer ışığı ile uyarılarak atıldığında eski seviyesine düşerken bir ışık parçacığı yaymaktadır. Bu ışıma çok kararlı ve yüksek verimli olduğundan kuantum teknolojilerinde kuantum hesaplama, navigasyon, v.b. gibi uygulamalarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Biz bir süredir bu sistemi hassas manyetik alan ölçebilecek ve mK-300K aralığında çalışabilen bir Taramalı Elmas Azot Kusur Merkezi Mikroskobu olarak geliştirmeye çalışıyoruz. Bu konuda yaptıklarımızı sunumda anlatacağız.

---

Prof. Dr. Ahmet Oral, lisans eğitimini ODTÜ Elektronik(1987), yüksek lisans(1990) ve doktora eğitimini (1994) ise Bilkent Üniversitesi Fizik Bölümünde tamamlamıştır. Doktora ve lisansüstü çalışmaları sırasında ülkemizdeki ilk Taramalı Tünelleme Mikroskoplarını imal etmiştir. Dr. Oral doktora sonrası çalışmalarını İngiltere’de Bath ve Oxford Üniversitelerinde, manyetik malzemelerin özelliklerini incelemeye yarayan Taramalı Hall Aygıtı Mikroskobu ve atomlararası kuvvetleri ölçerek atomların görüntüsünü çıkarabilen Atomik Kuvvet Mikroskopları konularında devam ettirmiştir. 1993 yılında Mustafa Parlar Araştırma ve Teşvik, 2002’de TÜBİTAK Teşvik ödülünü almıştır. Bilkent’de 1999 yılında Yardımcı Doçent, 2002 yılında Doçent, 2006 yılında ise Profesör olarak atanmıştır. 2001 yılında Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Asosiye Üyesi, 2009 yılında ise TÜBA Asli Üyesi seçilmiştir. 2011 Yılında TÜBA’dan istifa etmiştir. Bilim Akademisi’nin Kurucu üyesidir. 2008-2013 yılları arasında Sabancı Üniversitesinde, 2014-2022 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesinde araştırmalarına devam eden Dr. Oral, 2017-2020 yılları arasında ODTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yapmıştır. Dr. Oral, Oxford’da NanoMagnetics Instruments Ltd. (1998), ülkemizin ilk Nanoteknoloji şirketleri olan NanoManyetik Bilimsel Cihazlar (1999) ve NanoSis’in (2005) ve ABD’de NanoMagnetics Instruments USA LLC’nin kurucusudur(2011). NanoManyetik Bilimsel Cihazlar şirketi 2016 yılında İslam Kalkınma Bankası Bilim Teknoloji ödülünü, 2019 yılında ise TESİD Jüri Özel ödülünü kazanmıştır. Dr. Oral’ın 76 bilimsel makalesi ve 2 kitap kısmı bulunmaktadır.

Speaker: Dr Ahmet Oral (NanoManyetik Bilimsel Cihazlar Sanayi Ticaret Ltd. Şti. )

NanoMagnetics-Dünya Kuantum Günü 26.04.2025.pdf

1:00 PM → 1:20 PM Kuantum iş gücüne nasıl katılabilirim? Mevcut duruma kısa bir bakış, ve bazı öneriler.

Bu konuşmada A.B., A.B.D. ve şirketlerin kuantum teknolojileri konusunda yaptıklarına özet bir bakış sunulacaktır. Eğer kuantum iş gücüne katılmak istiyorsanız, mevcut resme göre beklenen beceriler, başvurabileceğiniz bazı sertifikasyonlar ve eğitim planları için olası bazı senaryolardan bahsedilecektir.

---

Dr. Osman Barış Malcıoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fizik Bölümü'nde Doktor Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır. Dr. Malcıoğlu, 2008 yılında çalışmaya başladığı SISSA'dan sonra sırasıyla Liege Üniversitesi Fizik Bölümü, Erlangen-Nürnberg Friedrich-Alexander Üniversitesi Malzeme Bilimleri Bölümü ve Salzburg Üniversitesi Fizik Bölümü'nde araştırmacı olarak çalışmıştır. 2019 yılında ODTÜ Fizik Bölümü'nde öğretim üyesi olarak göreve başlamıştır.

Akademik çalışmalarını kuantum yapay sinir ağları, hesaplamalı spektroskopi ve ikinci kuantum devrimi alanlarında sürdüren Dr. Malcıoğlu, ODTÜ'de "Bilim İnsanları için Kuantum Hesaplama" ve "Kuantum Bilgisayarları ile Makine Öğrenmesi" derslerini vermektedir.

Dr. Malcıoğlu, IVMER'de kuantum hesaplama, NanoSpace programında uzayda kuantum ekipmanlarla yapılan gözlemlerin analizi, SolarX kapsamında yaratıcı yapay zeka ile çalışan otonom deney/üretim platformu konularında destek sağlamaktadır. ODTÜ'de tasarlanmakta olan Kuantum Teknolojileri yandal programına katkı vermektedir. Aynı zamanda TÜBİTAK ULAKBİM Kuantum Yol Haritası Çalışma Grubu ile Türk Standartları Enstitüsü Kuantum Teknolojileri ve Yapay Zeka Teknolojileri Standardizasyon komitelerinde görev yapmaktadır, A.B. kuantum politikası programlarına eksper olarak görüş sunmaktadır.

Speaker: Dr Osman Barış Malcıoğlu (METU)

Kuantum-Is-Gucune-Nasil-Katilabilirim_BarisMalcioglu.pdf